W Wolnych Lekturach (https://wolnelektury.pl/), czyli cyfrowej bibliotece prowadzonej przez fundację Nowoczesna Polska, macie okazję zapoznać się z ponad 5300 lekturami. W tej liczbie – która ciągle rośnie – znajdują się różne utwory: bogata kolekcja klasycznej poezji i powieści polskiej oraz zagranicznej, teksty filozoficzne, naukowe i prawne, literatura młodzieżowa i dziecięca, a także współczesne teksty poetyckie i prozatorskie.
W ramach Nocy Bibliotek chcielibyśmy zwrócić szczególną uwagę na polskie bajki – takie, które opowiadano sobie, zanim pojawiły się popularne baśnie Andersena, filmy Disneya czy kreskówki. Szczególnie polecamy opublikowane w ramach projektu „Z naszej bajki” bajki ludowe oraz ich współczesne adaptacje. Do udziału w projekcie zaproszone zostały osoby z Biskupizny, Podhala, Rzeszowszczyzny, Puszczy Sandomierskiej i Ziemi Radomskiej. Opowiedzieli oni tradycyjne bajki przekazywane w ich regionach lub rodzinach z pokolenia na pokolenie. Bajki zostały opracowane i zredagowane przez specjalistów, a także nagrane w wersji audio
i opublikowane na Wolnych Lekturach.
Wśród autorów owych bajek znajdziecie nie tylko wspomnianych twórców ludowych, ale także między innymi Adama Mickiewicza, Stanisława Jachowicza i Ignacego Krasickiego, autorów bajek epigramatycznych.
Bajki mogą być świetną inspiracją do zorganizowania wydarzenia dla najmłodszych czytelników w ramach Nocy Bibliotek. Jak wykorzystać bajki znajdujące się w bibliotece Wolne Lektury? Oto kilka pomysłów:
- W bibliotece znajduje się dziesięć bajek napisanych przez Joannę Papuzińską (https://wolnelektury.pl/katalog/autor/joanna-papuzinska/), która zainspirowała się historiami ludowymi. Wybierzcie jedną z nich
i wspólnie przeczytajcie. Po wspólnej lekturze uczestnicy spotkania mogą narysować własne okładki do tej bajki.
- Możecie wykorzystać wszystkie bajki Joanny Papuzińskiej. Przed spotkaniem wydrukujcie teksty dziesięciu bajek, rozdajcie je uczestnikom i każdy niech przygotuje okładkę do swojej bajki. Na koniec po kolei odczytujcie na głos bajkę, a następnie pokazujcie wszystkim swoje okładki.
- Zorganizujcie nocne opowiadanie. Na początek odczytajcie wspólnie jedną lub kilka bajek Joanny Papuzińskiej lub bajek ludowych (jeśli uczestnicy spotkania będą starsi, młodszym kłopot może sprawić gwara). Następnie opowiedzcie sobie historie związane z waszym regionem.
- Ze starszymi uczestnikami wydarzenia napiszcie wspólnie opowiadanie. Wybierzcie jeden motyw z katalogu motywów dostępnych na Wolnych Lekturach i wokół niego stwórzcie własną historię. Możecie napisać o domu, lokalnych obrzędach czy ojczyźnie. Przeglądając poszczególne motywy, odczytujcie wspólnie fragmenty z różnych utworów – mogą one stać się dla was ciekawą inspiracją. Na koniec odczytajcie ją na głos.
- Wspólne opowiadanie możecie napisać inspirując się cytatem z książki znajdującej się na Wolnych Lekturach. Może to być na przykład cytat z jednej z bajek z tomu Bajki i powiastki Stanisława Jachowicza (https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/bajki-i-powiastki/). Do wyszukania cytatu możecie wykorzystać również motywy: wystarczy, że na stronie wybierzecie jeden z motywów z katalogu, a otrzymacie spis fragmentów różnych utworów. Wspólnie zdecydujcie, który cytat będzie inspiracją dla waszego opowiadania.
- Przygotujcie uczestnikom zdanie, które będzie początkiem waszego wspólnego dzieła. Opowiadanie może zaczynać się od zdania: „Był piękny słoneczny dzień, a ja miałam wolne popołudnie” lub „Po wyjściu ze szkoły niespodziewanie wpadłam na Tomka”. Każdy po kolei niech dopisze jedno zdanie. Jeśli uczestników spotkania będzie niewielu, to każdy niech dopisze kilka zdań. Na koniec głośno jedna osoba odczytuje całość.
- Zorganizujcie literackie kalambury! Przed spotkaniem przygotujcie hasła – mogą to być tytuły znanych utworów, popularne motywy czy bohaterowie literaccy. Uczestników spotkania podzielcie na dwie drużyny, a następnie w formie rysunkowej lub pokazując przedstawiajcie wylosowane hasła. Wygrywa drużyna, która zgadnie więcej haseł prezentowanych przez przeciwników.
Autorki: Aleksandra Kopeć, Paulina Choromańska (oprac. M. Tomaszewska)